Zink: onmisbaar maar niet onschuldig
30 Nov, 2021
Door Han Siem
Han Siem is complementair werkend apotheker bij de Huizer Apotheek, DeVitamineapotheek.nl en het Integraal Medisch Centrum Amsterdam. Hij is gespecialiseerd in interacties tussen reguliere en complementaire medicatie.
Sporenelement zink is, naast vitamine C, breed bij de bevolking bekend om zijn weerstand bevorderende eigenschap. Het wordt alom toegepast als supplement, mede door de relatief lage prijs en makkelijke verkrijgbaarheid. Ook heeft zink, net als vitamine C, bij het publiek een imago van veiligheid. Zink is echter minder onschuldig dan het misschien lijkt; zeker in combinatie met reguliere medicatie.
Tijdens de pandemie is de populariteit van zink toegenomen. Weinigen weten echter dat zink een belangrijke complexvormer is en interacties kan aangaan met reguliere geneesmiddelen. Bij gelijktijdige inname van twee stoffen kan een onoplosbaar complex worden gevormd, waardoor de opname van beide wordt verhinderd. Zink is een essentiële voedingsstof en ons lichaam bevat ca. 2 tot 4 gram zink. Een tekort door bijvoorbeeld een te lage inname kan binnen enkele weken al leiden tot klachten als vermoeidheid, huiduitslag, verhoogde gevoeligheid voor infecties en groeivertraging.1 Alle cellen in ons lichaam hebben zink nodig voor bijvoorbeeld energieproductie en celdeling; naar schatting 10% van alle lichaamseiwitten heeft bindingsplaatsen voor zink. Een goede zinkstatus is onder meer belangrijk voor groei en ontwikkeling, hersenfunctie, immuunsysteem, antioxidantsysteem, hartfunctie, schildklierfunctie, bloedstolling, darmbarrièrefunctie en zintuigfunctie (zien, ruiken, proeven).2
De dagelijks aanbevolen dosis voor zink is 15-20 mg, maar hoger bij ziekte, trauma en stress Onze dagelijkse voeding is niet altijd toereikend om hierin te voorzien.3 De gemiddelde zinkopname uit voeding is ca. 9 mg per dag; hierin bestaat geen verschil tussen vegetariërs/veganisten en niet-vegetariërs. Maar de zinkbehoefte van de laatste groep is liefst 50% hoger vanwege een lagere zinkabsorptie uit plantaardige voeding.4
Ook geneesmiddelgebruik kan leiden tot een tekort aan zink. Het bepalen van de zinkstatus middels bloedonderzoek is helaas niet betrouwbaar wegens het ontbreken van een goede waardebepaling. Bovendien kan de zinkplasmaspiegel binnen de normaalwaarden blijven door regulatiemechanismen in het lichaam.5
www.devitamineapotheek.nl
Lees het gehele artikel vanaf pagina 10 in OrthoFyto 6/21.
Wilt u het gehele artikel als PDF bestand ontvangen? Bestel het dan hier voor € 3,50.
Bronvermelding:
1. Prasad AS. Discovery of human zinc deficiency: its impact on human health and disease. Adv Nutr. 2013;4:176-190.
2. Sanna A et al. Zinc status and autoimmunity: a systematic review and meta-analysis. Nutrients. 2018;10(1).
3. Wessels I et al. Zinc as a gatekeeper of immune function. Nutrients. 2017;9(12).
4. Kaur et al. Zinc. The metal of life. Compr Rev Food Sci Food saf. 2014;13:358-376.
5. Lowe et al. Methods of assessment of zinc. Am J. Clin Nutr 2009;89-2040-2051.
6. Lazzerini et al. Oral zinc for treating diarrhoea. Cochrane database syst rev 2016;12;CD005436.
7. Skrovanek et al. Zinc and gastrointestinal disease. World J Gastrointest pathophysiol. 2014;5(4);496-513.
8. 115. Scientific Opinion of the Panel on Food Additives, Flavourings, Processing Aids and Materials in Contact with Food. Opinion on certain bisglycinates as sources of copper, zinc, calcium, magnesium and glycinate nicotinate as source of chromium in foods intended for the general population foods for particular nutritional uses. EFSA J. 2008;718:1-26.
9. Sanna A et al. Zinc: the metal of life. Compr Rev Food Sci Food Saf. 2014;13:358-376.
11. Jalloh MA, Gregory PJ, Hein D, et al. Dietary supplement interactions with antiretrovirals: a systematic review. Int J STD AIDS. 2017 Jan;28(1):4-15.
12. Zinc monograph. Natural Medicines. naturalmedicines.therapeuticresearch.com
13. Nielsen FH et al. A moderately high intake compared to a low intake of zinc depresses magnesium balance and alters indices of bone turnover in postmenopausal women. Eur J Clin Nutr. 2004;58:703-710.