Chronische galzuurdiarree

Chronische galzuurdiarree 
 

4 februari 2019

Door: Angélique De Beule Orthofyto

Lage buikkrampen, opgeblazen gevoel en meerdere keren per dag waterige ontlasting zijn symptomen die kenmerkend zijn voor het prikkelbare darm syndroom – type diarree (PDS – D). Echter een Brits klinische studie uit 2015 toonde aan dat de chronische diarree bij één op de vier PDS-D-patiënten veroorzaakt werd door een malabsorptie aan galzuren ter hoogte van het ileum (ENG: Bile acid malabsorption= BAM). 1Chronische galzuurdiarree komt bij meerdere aandoeningen voor, maar is een miskend probleem bij PDS.

Galzuren, geproduceerd in de lever en geconcentreerd in de galblaas, komen tijdens het spijsverteringsproces met behulp van het hormoon cholecytokinine in de dunne darm terecht. Daar hebben ze een emulgerende rol bij de opname en vertering van vetten, cholesterol en vetoplosbare vitamines. Wanneer hun verteringstaak erop zit, worden ze voor meer dan 95% gerecycleerd via de enterohepatische kringloop. Gebeurt dit niet, dan komt de stroom van galzuren terecht in de dikke darm, waardoor de extra waterafscheiding en intestinale motiliteit onvermijdelijk leiden tot vetdiarree.

De intestinale opname van galzuren hangt af van verschillende factoren waarbij we drie oorzaken voor galzuurmalabsorptie (galzuurtypes) kunnen onderscheiden. Zo wordt de eerste stap in absorptie bepaald door de apicale natriumafhankelijke galzuurtransporters (ASBT en IBAT). Een verminderde expressie van deze gespecialiseerde transporters leidt tot een dalende galzuurresorptie (galzuurtype 1). Een klein percentage van de patiënten heeft te maken met een ASBT-mutatie en behoort hierdoor tot het galzuurtype 2. Tot slot heeft het derde type te maken met een malabsorptie ten gevolge van een gastro-intestinale ingreep en/of bacteriële overgroei in de dunne darm (SIBO). Door SIBO of de ingreep ontstaat een milieu in de darm waarbij galzuren losgekoppeld worden van glycine en taurine en ze minder efficiënt worden heropgenomen.

De nieuwste inzichten binnen de galzuurhomeostase brachten aan het licht dat de expressie van de verschillende galzuurtransporters bepalend is voor het al dan niet slagen van de resorptie. Zo wordt de Nucleair Farnesoid X-receptor (FXR) beschouwd als een van de belangrijkste humane galzuursensoren. Bij activatie moduleert FXR de transcriptie van de verschillende transporters. Verder speelt de FXR-activatie een belangrijke rol bij het transport, de conjugatie en detoxificatie van de geproduceerde galzuren.

Ik stel mezelf de volgende therapeutische vraag: ‘Op welke manier wordt FXR geactiveerd?’ Hiervoor verwijs ik graag naar het Nederlandse proefschrift van Martijn Hoeke (Rijksuniversiteit Groningen 2013), die kan aantonen dat de galzuurhuishouding de aanwezigheid van vitamine A vereist. Galzuren en vitamine A-afgeleiden zoals 9-cis retinolzuur zorgen voor de co-stimulatie van enerzijds Farnesoid X-receptor (FXR) en anderzijds de retinoïde X-receptor (RXRa). Beide nucleaire receptoren zijn nodig voor de expressie van genen die deel uitmaken van de productie en distributie van galzuren. Getest via een ratmodel kon onomstotelijk worden aangetoond dat hypovitaminose A leidt tot verstoorde galzuurproductie. Omgekeerd is het ook zo dat bij een tekort aan galzuren er een tekort ontstaat aan vitamine A, die zich in de vorm van micellen opslaat in de lever. Kortom een complex samenspel met zowel de galzuren als vitamine A in de hoofdrol!2

Tot slot in een notendop hoe chronische galzuurdiarree kan worden verholpen. Eerst en vooral het aanpassen van de voeding; waarbij geïndustrialiseerde voeding, rijk aan suikers en transvetten, het best vervangen worden door groenten, vezels en gezonde vetten zoals avocado, vette vis en noten. Daarnaast kan je er als therapeut ook voor kiezen om vetten te introduceren die de galblaas ongemoeid laten, zoals middellange vetzuren afkomstig van kokosolie: MCT-olie.3

www.biok.center

Bronvermelding


Aziz, I., Mumtaz, S., Bholah, H., Chowdhury, F.U., Sanders, D.S., Ford A.C. High Prevalence of Idiopathic Bile Acid Diarrhea Among Patients with Diarrhea-Predominant Irritable Bowel Syndrome Based on Rome III Criteria. Clin Gastroenterol Hepatol. 2015 Sep;13(9):1650-5.e2. doi: 10.1016/j.cgh.2015.03.002. Epub 2015 Mar 10.
Proefschrift van Martijn Oscar Hoeke. The role of vitamin A in bile acid synthesis and transport and the relevance for cholestatic liver disease. Groningen 2013. https://www.rug.nl/research/portal/files/3677919/08_diss.pdf
Cliff J. d C. Harvey, Grant M. Schofield, and Micalla Williden The use of nutritional supplements to induce ketosis and reduce symptoms associated with keto-induction: a narrative review, Peer J. 2018; 6: e4488. Published online 2018 Mar 16. 
 
Tags: buikkrampen, galzuren, galzuurdiarree, PDS

Origineel weergeven